Aynı zamanda çok iyi bir matematikçi olan Hayyam'ın fizik, metafizik ve astronomi üzerine de kitapları vardır. İran doğumlu olup 1044 - 1123 yılları arasında yaşamıştır. Çadırcı takma adını çadırcı olan atalarından aldığı düşünülmektedir. Yaşadığı dünyayı ve evreni anlamak amacıyla, içinde yetiştiği ve kültürel olarak beslendiği İslam ortamına hakim olan düşünceden ayrılarak , kendine özgü akıl yürütmelerini dörtlükler olarak dşa vurmuştur.
Meşhur rubailerinde yaşadığı ortamın haksızlıklarını, softaların akıl almaz saçmalıklarını kendine özgü diliyle eleştirir. Dörtlüklerinin konularını insan hayatı, dünyanın faniliği, aşk, sevinç, üzüntünün ve kederin boşunalığı , hayattan zevk alma gibi insan durumları oluşturur. 200 kadar rubaisi olduğu bilinmektedir.
Aşağıda sizin için rubailerinden bazı örnekler seçtik.
13 Kasım 2007 Salı
Toprakla karışıp bulanmamış bir can Sana konuk geldi bir temiz dünyadan. Otur bir kadeh şarap iç kendisiyle, Sana iyi geceler deyip kaçmadan.
Dünyaya geldiler ,coşup taştılar; Güldüler,eğlendiler,anlaştılar; Bir kadehte sızıverdiler birgün Ölüm uykusunda kucaklaştılar.
Her sabah yeni bir gün doğarken, Bir gün de eksilir ömürden; Her şafak hırsız gibidir Elinde bir fenerle gelen.
